الک آزمایشگاهی

الک يا سرند آزمايشگاهي وسيله ايست جهت دانه بندي و يا اندازه گيري مواد ميباشد که نيز خود يکي از بهينه و بصرفه ترين روشهاي اندازه گيري مواد ميباشند .جنس توري و فريم الک هاي آزمايشگاهي از استيل ضد زنگ يا همان استنلس استيل ساخته شده است. توري الک هاي آزمايشگاهي با توجه به استاندارد از اندازه 25 ميکرون تا 101 ميلي متر ساخته شده است که هر الک (در صورت سفارش) داراي گواهي کاليبراسيون منحصر به فرد جهت ارائه به اداره استاندارد مي باشد .

هدف از آزمايش دانه بندي و استفاده الک آزمايشگاهي

توزيع بزرگي دانه‌ها معمولاً از اهميت ويژه‌اي برخوردار است و در رفتار مهندسي مواد دانه‌اي تاثيرگذار است . آزمايش الک را مي‌توان بر روي تمام مواد آلي و غير آلي دانه‌اي شامل ماسه ، تکه سنگ‌هاي خُرد شده ، رس ، گرانيت ، فلدسپار ، زغال سنگ ، بسياري مواد گرده‌اي و حتي دانه‌هاي غلات نيز استفاده کرد . براي اين آزمايش از الک‌هاي ويژه‌اي که شبکه ي کف آن‌ها از سيم فولادي است استفاده مي‌کنيم ، سوراخ‌هاي کف اين الک‌ها همگي داراي اندازه دقيق و مشخص‌اند . بايد مجموعه الک‌ها را بر روي هم قرار داد ، الک‌هاي با سوراخ بزرگتر در بالا و الک‌هاي ريزتر در پايين قرار مي‌گيرند . پس از آن نمونه خاک خشک را که تمام کلوخه‌هاي آن شکسته شده ابتدا وزن مي‌کنند و بعد آن را بر روي الک بالايي مي‌ريزند و مجموعه الک‌ها را براي مدت معلومي ( استاندارد ) تکان مي‌دهند تا دانه‌هاي خاک از آن عبور کند واضح است که دانه‌هاي با اندازه کوچکتر از سوراخ‌هاي الک عبور مي‌کنند و دانه‌هاي بزرگتر بر روي سيم‌هاي فولادي باقي مي‌مانند . اين روش براي دانه‌هاي درشت‌تر خاک منطقي است ولي براي دانه‌هاي بسيار ريز مناسب نيست زيرا دانه‌هاي بسيار ريز خاک به يکديگر مي‌چسبند و درنتيجه روش الک ديگر جواب‌هاي مناسبي نخواهد داد . اگر ميزان دانه‌هاي ريز خاک زياد باشد ممکن است مجبور شويم اول از روي خاک و دانه‌هاي خشن آن آب عبور دهيم و پس از شسته شدن ذرات بزرگتر و از بين رفتن کلوخه‌ها ، شروع به الک کردن کنيم .